Dünya 10:46 25.02.2023

NATO Rusiya ilə sülh danışıqlarını təşviq etmək üçün Ukraynaya yaxınlaşma təklif edir - WSJ

Böyük Britaniya, Almaniya və Fransa Ukraynaya Şimali Atlantika Alyansı ilə yaxınlaşma müqaviləsi təklif ediblər ki, bu da ona Qərbin hərbi texnikasına daha geniş çıxış imkanı verəcək. Lakin eyni zamanda, Rusiya ilə sülh danışıqlarının bərpasını nəzərdə tutur.

Qaynarinfo xəbər verir ki, "The Wall Street Journal” təklifin məzmununu Böyük Britaniya, Almaniya və Fransa mənbələrindən öyrənib.

Təklif Ukrayna və NATO arasında müəyyən əməkdaşlıq sazişi bağlamağı nəzərdə tutur, lakin bu, Alyansa üzvlük demək olmayacaq, Kiyev isə Moskva ilə sülh danışıqlarına başlamağı öhdəsinə götürür.

Planı ilk olaraq Böyük Britaniyanın Baş naziri Rişi Sunak irəli sürüb, daha sonra Berlin və Paris dəstəkləyib. Özəl olaraq bu ölkələr Ukraynanın rusiyalıları ölkənin şərqindən və Krımdan hərbi yolla çıxara biləcəyinə, Qərbin Kiyevə uzun müddət hərbi dəstək verə bilməyəcəyinə şübhə ilə yanaşırlar, xüsusən də münaqişə dalana dirənərsə.

"Biz təkrar edirik ki, Rusiya qalib gəlməməlidir, amma bu nə deməkdir? Müharibə bu intensivliklə kifayət qədər uzun davam edərsə, Ukraynanın itkiləri dözülməz olacaq. Və heç kim Krımı qaytara biləcəklərinə inanmır", deyə WSJ Fransadan olan mənbədən sitat gətirir.

Qəzetin yazdığına görə, fevralın əvvəlində Parisdə görüş zamanı Fransa prezidenti Emmanuel Makron və Almaniya kansleri Olaf Şolts Volodimir Zelenskiyə Moskva ilə sülh danışıqlarına başlamaq lazım olduğunu deyiblər.

Makronun fikrincə, Fransa və Almaniya kimi qatı düşmənlərin də İkinci Dünya müharibəsindən sonra sülh bağlamalı olublar və müharibə şəraitində olan bir ölkənin lideri olduğunu sübut edən Zelenski sonda siyasi dövlətçiliyə keçmək və çətin qərarlar qəbul etmək məcburiyyətində qalacaq.

WSJ-nin britaniyalı həmsöhbəti izah edir ki, təklif olunan saziş Rusiyaya Qərbin zamanla Ukraynaya hərbi yardımını artırmağa hazır olacağını göstərmək məqsədi daşıyır və bu, Moskvanı hərbi məqsədlərinə nail ola bilməyəcəyinə inandırmağa kömək edə bilər. Planlaşdırılır ki, bu təklif iyulda Alyansın Vilnüsdə keçiriləcək sammitində nəzərdən keçirilə bilər.

"NATO sammiti Ukraynaya aydın təklif verməli, həmçinin Zelenskiyə danışıqlara təkan kimi daxildə təqdim edə biləcəyi siyasi qələbə qazandırmalıdır. Rusiyanın müharibələri dondurulmaqlara və yenidən başlanılmaqlara meyllidir, buna görə də Ukrayna bizdən daha çox təminat tələb edəcək”, deyə WSJ mənbəyi əlavə edir.

Lakin Alyansda qərarlar konsensusla qəbul edildiyi üçün o, bütün üzv ölkələrin dəstəyini almalıdır. Şərqi Avropa ölkələrinin nümayəndələri nəşrə bildiriblər ki, Berlin, Paris və Londonun təklifi yalnız pərdəarxası müzakirə olunub, lakin ümumilikdə onlar Ukraynanın NATO-da tamhüquqlu üzvlüyünə çatmayan Alyansdakı istənilən uzunmüddətli statusunu dəstəkləmək istəmirlər.

Nizami Bağırov