Siyasət 11:58 01.10.2022

Paşinyan: “Yolu açmağa hazırıqmı? Bəli, biz bunu həqiqətən istəyirik”

9 noyabr 2020-ci il tarixli bəyanatın 9-cu bəndini oxumaq çox vacibdir. Ermənistan nə etməyə borcludursa, bunu etməyə hazırdır. 

Qaynarinfo xəbər verir ki, bunu Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan sentyabrın 30-da İctimai Televiziyaya müsahibəsində deyib

"Biz yolu açmağa hazırıqmı? Bəli, biz bunu həqiqətən istəyirik. Biz bu layihəni "Erməni kəsişməsi” adlandırırıq. Biz göstəririk ki, bu, bizim üçün vacib məsələdir. Yollardan istifadənin hüquqi prosedurları ilə bağlı razılıq əldə edilməlidir.

Prinsipcə razılıq var ki, yollar keçdiyi dövlətlərin suverenliyi çərçivəsində fəaliyyət göstərməlidir. Sərhəddə sərhəd nəzarəti və gömrük nəzarəti olmalıdır.
 
Mexanizmlər də açıqlanır, yəni pasport nəzarəti və gömrük nəzarəti necə aparılmalıdır. Bütün bunlarla bağlı Azərbaycanın işçi qrupu səviyyəsində heç bir etirazı yoxdur.

Ancaq incəliklər var. Azərbaycan deyir ki, kəskin münaqişəli vəziyyət olduğundan biz istəmirik ki, Azərbaycan vətəndaşı Ermənistan sərhədini keçərkən Ermənistan sərhədçisi və erməni gömrükçü ilə görüşsün.

Biz deyirik ki, sərhədi keçəndə Ermənistan vətəndaşının Azərbaycan sərhədçisi və gömrük əməkdaşı ilə keçməsini istəmirik. Bəs bu problemi necə həll etmək olar? Hesab edirik ki, İran sərhədində olduğu kimi burada da Rusiya sərhədçiləri yerləşdirilə bilər. Bəs Azərbaycan tərəfində Rusiya sərhədçiləri də olacaqmı? Əgər orada Azərbaycan sərhədçiləri yerləşdiriləcəksə, bu, prinsipin pozulması deməkdir.

Biz belə bir həll təklif edirik ki, tərəflər bu funksiyaları ixtisaslaşmış təşkilatlara həvalə etsinlər və onlar bu funksiyanı yerinə yetirsinlər. Eyni şeyi sərhəd nəzarəti vəziyyətində də etmək olar. Əgər Azərbaycan hazırdırsa, deməli, biz bu qərara getməyə hazırıq.

Ola bilərmi ki, vizalar pasporta vurulmasın? Sərhədi keçərkən təqdim ediləcək bir çek sistemi tətbiq etmək olar.

Razılaşma var ki, yol haqqı ödənilməlidir. Ekoloji verginin də ödənilib-ödənilməməsi müzakirə olunurmu? Şərtlərdə də fərq var. Tranzitinə qadağa qoyulmalı olan mallar olmalıdırmı? Bəli, belə məhsullar olmalıdır. Bu maddələr necə siyahıya alınmalıdır? Və yoxlamalar necə aparılmalıdır?

Bütün bunlar incəliklərdir. Overçuk nə deyirsə, biz onunla razıyıq. Üçtərəfli bəyanata görə, nəqliyyat kommunikasiyalarına nəzarəti Rusiya FTX-nin Sərhəd Mühafizə Xidməti həyata keçirməlidir.

Bu nə deməkdir? Bu o deməkdir ki, ilkin mərhələdə hərəkət mütəşəkkil karvanlarla aparılmalıdır. Ermənistan ərazisində təhlükəsizliyi kim təmin etməlidir? Təbii ki, Ermənistanın müvafiq xidmətləri. Amma problem yaranarsa, üçtərəfli bəyanatlara əsaslanaraq konvoyda Rusiya Sərhəd Xidmətinin nümayəndələrinin olması düzgün olardı. Burada da biz çeviklik göstərməyə və qərarlar qəbul etməyə hazırıq.

Biz heç vaxt marşrutlarda heç bir məhdudiyyət qoymamışıq. Əgər bunu öz layihəmiz hesab ediriksə, o zaman ən qısa və səmərəli marşrutda maraqlı olmalıyıq ki, bu yolda beynəlxalq nəqliyyat axını başlasın, Ermənistan bu tranzit axınlarından böyük gəlirlər əldə etsin.

Hansı halda Ermənistanın böyük gəlirlər əldə edəcək? Nə vaxt bu yolda, o cümlədən dəmir yolu ilə yükdaşıma böyük olacaq. Bu, marşrut qısa, təhlükəsiz və hava şəraitinə görə axınların məhdudlaşdırılmadığı halda mümkündür. Biz regional kommunikasiyaların açılması üçün bütün bu komponentlərdə maraqlıyıq”, - Paşinyan bildirib.

Nizami Bağırov